Zbiórki publiczne, loterie, akcje w internecie i realu. Kup kurs online i dowiedz się, jak zbierać pieniądze dla NGO!
Czym różni się darowizna dla stowarzyszenia, fundacji od innych form wspierania finansowego organizacji?
Pozyskiwanie darowizn jest jedną z metod znajdowania przez organizacje pozarządowe pieniędzy na ich działania. Można wskazać kilka różnic między darowiznami a innymi formami wsparcia organizacji.
W 2011 r. z darowizn od osób prywatnych korzystało 28% polskich organizacji. W 2017 r. korzystała z nich już połowa. Jednak nadal udział środków, które wkładają do budżetów organizacji darczyńcy indywidualni jest stosunkowo niewielki (14%) (na podst. „Kondycja organizacji pozarządowych 2018”, Stowarzyszenie Klon/Jawor).
Jeśli spytalibyśmy organizacje, jakie są możliwe formy ich wspierania finansowego, to wymieniłyby na pewno: dotacje, sponsoring, różne rodzaje zbiórek i 1%. Każdy z tych typów wsparcia ma swoje cechy charakterystyczne, w jakichś aspektach jest zbliżony do darowizny, w innych się od niej różni.
Różnice – darowizna a inne form wsparcia finansowego dla organizacji (NGO)*
- Przez organizację pozarządową rozumiemy: stowarzyszenie, fundację, klub sportowy, stowarzyszenie zwykłe, koło gospodyń wiejskich.
| Możliwa forma wsparcia finansowego NGO | Dla kogo | Kto może przekazać NGO pieniądze w tej formie | Czy można skorzystać z odliczenia podatkowego | Ważne |
|---|---|---|---|---|
| darowizna | organizacja pozarządowa* | osoba prywatna, osoba prawna | darczyńca – jeśli przekaże ją na konto bankowe organizacji, na cele zgodne z jej statutem i z celami pożytku publicznego | Nie myl darowizny z opłatą za usługę – darowizna jest bezinteresowna! |
| dotacja | organizacja pozarządowa* | np. samorząd, ministerstwo, fundacja, firma | nie | - |
| sponsoring | tylko NGO, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie „reklamy” | firma | nie | Nie myl sponsoringu z darowizną! |
| zbiórka publiczna | organizacja pozarządowa*, komitet społeczny powołany w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej | każda osoba, która wrzuci pieniądze (dary) w miejscu publicznym, do puszki | nie | - |
| 1% podatku | tylko organizacja pozarządowa*, która ma status OPP | podatnik podatku dochodowego | nie | 1% to nie darowizna! |
| crowdfunding | organizacja pozarządowa*, grupa nieformalna (zależnie od wymogów platformy) | każda osoba, która chce wesprzeć cel społeczny w internecie, na danej platformie do finansowania społecznościowego | tylko, jeśli darczyńca wykaże, że pieniądze zostały przekazane na konto bankowe organizacji, na cele zgodne z jej statutem i z celami pożytku publicznego | Nie zawsze darczyńca jest w stanie wykazać, że jego wpłata ma cechy darowizny, które uprawniają do odliczenia podatkowego. |
Darowizna
To pieniądze lub rzeczy, które należą do nas i które przekazujemy organizacji pozarządowej, nie chcąc nic w zamian. O darowiźnie mówimy wtedy, kiedy dzielimy się swoją własnością. Co ważne, jeśli darowizna spełni warunki opisane w przepisach prawa, darczyńca może skorzystać z odliczenia podatkowego. Taka darowizna musi być przekazana na cele statutowe organizacji działającej na rzecz określonych celów społecznych (tzw. celów pożytku publicznego – więcej na ten temat >) lub na cele kultu religijnego.
Dotacja
To bezzwrotna pomoc finansowa, którą organizacja otrzymuje od donatora/sponsora, na społeczny cel. Cel ten powinien być zgodny z celami statutowymi organizacji. Dotacja najczęściej jest udzielona na jakieś konkretne działanie (np. zorganizowanie letniego obozu dla dzieci). Dotacje są przyznawane zwykle w trybie konkursowym, w naborach organizowanych w określonym czasie, przez np. administrację rządową, samorządy, fundacje korporacyjne. Cechą charakterystyczną dotacji jest konieczność przygotowania tzw. projektu (wniosku, oferty), który ma odpowiadać na cele i potrzeby zdefiniowane przez donatora. Po zrealizowaniu zadania organizacja składa sprawozdanie z jego realizacji.
Ważną różnicą pomiędzy dotacją a darowizną jest to, że o celu, planowanych rezultatach oraz budżecie decyduje ten, kto udziela dotacji, a organizacja podejmuje decyzję, czy chce się tego podjąć i jakie podejmie działania.
Więcej o dotacjach czytaj tu: https://poradnik.ngo.pl/dotacje
Sponsoring
To odpłatne przysporzenie majątkowe, wyrażające się w pieniądzach, rzeczach bądź usługach, dokonywane przez określonego przedsiębiorcę (sponsora) np. na rzecz wybranej organizacji. Wykonuje ona czynności wskazane w umowie sponsoringu, mające na celu np. utrwalenie renomy sponsora, zwiększenie jego popularności (na podst. L. Stecki, „Sponsoring”).
Aby organizacja pozarządowa mogła korzystać ze sponsoringu powinna mieć zarejestrowaną działalność gospodarczą w zakresie: „reklama”. Za sponsoringiem (reklamą) stoi wzajemność świadczeń – firma daje coś organizacji, a ta zobowiązuje się np. zamieścić logo firmy na swojej stronie internetowej. Nie myl sponsoringu z darowizną – to nie to samo!
O sponsoringu w skrócie czytaj także tutaj: https://publicystyka.ngo.pl/przychodzi-sponsor-do-organizacji-infografika
Więcej o sponsoringu czytaj tu: https://poradnik.ngo.pl/sponsoring
Zbiórka publiczna
To zbieranie ofiar w gotówce lub naturze w przestrzeni publicznej, wśród osób, które się nie znają – do skarbon, koszy, puszek – na cele pożytku publicznego (katalog tych celów został określony w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie). Wpłaty na konto bankowe organizacji nie są zbiórką publiczną. Zbiórka publiczna wymaga zgłoszenia na portalu zbiorki.gov.pl. Po jej przeprowadzeniu, organizator publikuje na tym portalu sprawozdanie z przeprowadzenia zbiórki, a w dalszej kolejności z wydatkowania zbiórki. Przy zbiórce, podobnie jak przy darowiźnie, ważny jest element zaufania społecznego.
O zbiórkach publicznych w skrócie czytaj także tutaj: https://publicystyka.ngo.pl/sprawdz-co-jest-a-co-nie-jest-zbiorka-publiczna-infografika
Coraz częściej zdarzają się też zbiórki organizowane nie jako publiczne, ale w gronie znajomych lub osób anonimowych, nie zawsze tylko na cele statutowe fundacji, stowarzyszeń, ale też na osoby prywatne. Często są one robione poprzez różne portale crowdfundingowe. Istotne jest zaciekawienie potencjalnych „darczyńców” naszym pomysłem i znalezienie sposobu na przekonanie ich do wpłaty w internecie.
Więcej o zbiórkach publicznych czytaj tu: https://poradnik.ngo.pl/zbiorki-publiczne
Crowdfunding
To finansowanie różnego rodzaju projektów przez społeczność internetową. Wspierającymi mogą być wszystkie osoby, które uda się zainteresować projektem i które zechcą go wesprzeć wpłatą w internecie. Formalnie mogą mieć one formę darowizny lub być sprzedażą. Więcej o crowdfundingu >
1% podatku
1% to nie darowizna, choć czasem jest w ten mylny sposób przedstawiany. Jest to tzw. alokacja podatku – podatnik może samodzielnie zdecydować, na co ma zostać przeznaczona część jego podatku (do wysokości 1%) należącego do fiskusa. 1% podatku mogą otrzymać tylko organizacje pożytku publicznego (OPP), znajdujące się w wykazie OPP, który jest aktualizowany i publikowany co roku. Formalnie 1% to „środki publiczne” – OPP musi sprawozdawać się z nich w corocznych sprawozdaniach.
Więcej o 1% czytaj tu: https://poradnik.ngo.pl/1-podatku-dla-opp